Vereniging Dorkwerd en Omstreken

Home

Oproep aan allen: teken a.u.b. onze petitie op:  

http://erkomtnietsbovengroningen.petities.nl

 

Welkom op de website van 'Vereniging Dorkwerd en omgeving'. De vereniging ter behoud van leefbaarheid,landschap en natuur in en rond het Groninger Dorkwerd en Wierum.

Deze site staat in dienst van de activiteiten van de vereniging.
Op het ogenblik is dat vooral de oproep aan allen onze petitie te ondertekenen via bovenstaand linkje.

Onderstaand vind je de bijbehorende informatie en achtergrond informatie. 
Onder de rubriek"links" (in de balk hierboven ) verwijzingen naar de plannen van Groningen inclusief de mogelijke locaties en naar een inetrview met Minister Kamp die, nu windenergie op zee goedkoper is dan op land, de bui al ziet hangen: een eerste molenpark op land waarbij het verzet van de bevolking succes krijgt ...

Voor vragen en reacties: klik bovenaan  op kopje 'contact' , daar vind je de contact gegevens voor deze actie                      “Er komt NIETS boven Groningen”

Windmolens op zee OK, op land niet langer nodig


De kwestie

Het bestuur van de gemeente Groningen wil windmolens binnen haar gemeente grens zetten om zo’n 70 MW (Mega Watt) windenergie op te wekken[i]. Daarvoor zijn ± 12 windmolens van 198m hoog nodig[ii]. De provincie Groningen wil verspreid over de provincie ook nog ergens 780 MW, ofwel 130 mega grote windmolens bijplaatsen. Kleinschalige en inefficiënte plannen, maar de nadelige gevolgen voor stad en provincie worden wel heel groot.

De Martini toren is nu met 97m het hoogste gebouw in Groningen. De nieuwste meest rendabele windmolens zijn met hun 198m dus ruim 2x zo hoog. Zij dreigen voortaan het beeld van Groningen stad en ommelanden te gaan overheersen. Hoe groter hoe meer rendement, maar ook hoe meer geluid, bij donker flitsende verlichting vanwege het vliegverkeer en overdag in bijna de hele provincie dominant zichtbaar. Niet alleen de hoogte, ook de draaicirkel met 127m doorsnede is nauwelijks voorstelbaar. Een Boeing 747[iii] mag niet vlak boven de stad, laat staan 12 tegelijk. Maar één zo’n vliegend bakbeest is wel 56 meter kleiner dan de draaicirkel van de wieken. De oppervlakte die de wieken van één molen bestrijken is groter dan 3½ x een voetbalveld. De menselijke maat is bij de nieuwste windmolens niet meer aan de orde.
Wie wil  onder zo’n windmolen wonen?

Dorkwerd ligt op de Groninger gemeentegrens. De huizen en boerderijen zijn ook daar gescheurd door de gasbevingen en mensen kampen met  schadeprocedures[iv].  De bewoners op deze onrustige ondergrond willen niet ook nog een toekomst met onrust boven hun hoofden van ’s nachts altijd verlichte, altijd rondzwiepende megamolens en de tweedracht die hun komst overal zaait.  De bewoners zijn bijna allemaal  tegen de plannen van de stad Groningen voor mega grote molens.
Overal  verzetten bewoners zich tegen steeds meer tegen steeds grotere windmolens in hun landschap.

Nieuw is de kennis van 70% lagere kosten van windenergie op zee. Dat was het nieuws in 2016 bij de aanbestedingen van de drie nieuwste grote zeewind parken. In Dorkwerd besefte men dat energie van nieuwe windmolens op land sinds 2016 dus ineens veel duurder is, dan windenergie op zee. Windenergie op zee, grootschalig, ver weg en  uit zicht en buiten de routes van de vogeltrek, waar het altijd al veel meer waaide, blijkt nu het veel goedkopere veel betere alternatief. Voor 2016 was windenergie op zee juist te duur. Daarom moesten er zoveel windmolens op land komen. Die tijd is nu voorbij. Windmolens op land zijn nu duurder en dus helemaal niet meer nodig. Ruzie met de overal protesterende bevolking is dus ook niet meer nodig. Dwang van de provincie en het Rijk valt zonder noodzaak niet meer te rechtvaardigen. Het Rijk heeft met de ‘crisis en herstelwet’[v] en met de ‘Rijkscoördinatieregeling’[vi] vergaande bevoegdheden gekregen om windmolens op land overal tegen de wil van de lokale gemeenschap in door te drukken. Dat kunnen ze vanaf nu met goed fatsoen niet meer doen. Niet meer in Groningen en ook elders in Nederland niet meer. Dorkwerd roept nu iedereen op hen te steunen om het plan voor mega grote windmolens in de stad Groningen te laten varen. Mega windmolens binnen de gemeente Groningen wordt dan het eerste windmolen plan op land dat tafel gaat, niet alleen omdat het ongewenst is, maar ook omdat het onnodig geld verkwist wat op zee veel beter besteed kan worden. Als eerste stap van nieuw beleid om de energietransitie te versnellen,  niet langer op land, maar uit zicht, op zee.

Zulk goed nieuws, duurzame energie 70% goedkoper, hoe kan dat?

De prijsdaling komt door toegenomen schaalgrootte, concurrentie, en vooral door nieuwe technische vindingen. Door slimmere constructie van de molens en de wijze van plaatsen op de zeebodem zijn de nieuwste molens in staat goedkoper energie te produceren. Ze produceren meer stroom en de onderhoudskosten zijn enorm verlaagd [vii]. Leve de innovatie! De Nederlandse overheid zorgde er voor, dat de op zee opgewekte elektrische stroom gemakkelijker en goedkoper wordt aangesloten op het elektriciteitsnet in ons land.

Bewijs

Uit de laatste gerealiseerde grote aanbestedingen voor windparken op zee in 2016 blijkt het volgende: één kWh stroom van het nieuwste windmolen park 22 km uit de kust en doorgaans uit zicht bij het Zeeuwse Borssele kost nog maar 5,45 cent[viii]. Op zee in Denemarken leverde de jongste aanbesteding in 2016 een kostprijs op van 4,99 eurocent[ix]. Hoe goedkoper de stroom productie, hoe minder subsidie we kwijt zijn. Door deze nieuwste prijzen en de schaalgrootte van vele honderden Megawatts, wordt er hiermee al 7 miljard Euro aan Nederlandse subsidie bespaard[x]. En de prijs van windenergie op land: het nieuwste windpark ‘Noordoostpolder’ bij Urk kent een kostprijs van 9,6 cent[xi]. Op land dus bijna twee maal zo duur.

Vergelijk prijzen meest efficiënte windpark op land (Urk) en de nieuwste in 2016 op zee

Naam windpark

Locatie

vermogen

prijs per KWh

‘Noordoostpolder’

Op land bij Urk

 

9,6 cent

Borsele 1 en  2

Op zee, 22 km uit de kust bij Zeeland

700 MW

7,27 cent

‘Kriegers Flak’

Op zee, 15 km uit de kust van Denemarken

600 MW

4,99 cent

Borsele 3 en  4

Op zee, 22 km uit de kust bij Zeeland

700 MW

5,45 cent

De omwenteling in prijsverhouding tussen windenergie op land en op zee was wel voorspeld maar pas verwacht tegen 2030. Onze overheid had in maart 2014 nog de kennelijk onjuiste verwachting dat windenergie op land altijd wel goedkoper zou blijven dan windenergie op zee[xii]. Het rijksbeleid om windmolens vooral op land te plaatsen zou wel ooit (bv in 2050) afhankelijk van de prijs moeten worden herzien. Dat dit nu al aan de orde is gekomen is voor vrijwel iedereen onverwacht snel. Dat het echt hard gegaan is met de prijsdaling laat het volgende voorbeeld zien: In 2014 werd de zaak beklonken van het windpark ‘ Gemini’ op zee, 55 km ten noorden van Schiermonnikoog en Ameland. 1 kWh Stroom daarvan kost 16,9 Eurocent.[xiii] Dus windenergie op zee was nog maar twee jaar geleden meer dan 3x zo duur.

Betekenis van de extreme prijsdaling van windenergie op zee

Windenergie op zee heeft gewonnen van windenergie op land. Deze prijsrevolutie en het geluk dat Nederland veel bruikbare zee heeft, brengt ons een luxe probleem. Laten we dat vieren. Nu we door revolutionair gekelderde prijzen vandaag voor minder geld geïnvesteerd in wind op zee veel meer duurzame energie thuis krijgen, heeft dat natuurlijk gevolgen voor nieuwe windmolenparken op land. Wil je in Nederland de energievoorziening verduurzamen, dan ben je  vanaf nu dom en vertragend bezig, wanneer je nog je euro’s investeert, zeg maar verkwist, in windmolens op land.

Voor 2016 was dat juist precies andersom. Toen was windenergie op zee zo duur, dat er een  onbetaalbare hoeveelheid belastinggeld als subsidie[xiv] bij moest. Belasting geïnd o.a. via je energierekening. Toen waren vanwege dat geld windmolens op land hard nodig om de doelstelling voor duurzame energie tijdig te kunnen halen. In 2016 is deze werkelijkheid op zijn kop gezet. En de trend op zee goedkoper dan op land zal  niet meer keren. Op zee  zal het immers altijd veel meer blijven waaien dan op land. Het probleem van de kleinere schaal van windparken op land zal in ons volle land ook onoplosbaar blijven. Mocht windenergie op land toch ooit weer goedkoper worden dan op zee, dan nog is de prijs op zee zo laag, dat er geen reden is je de ellende op land weer op de hals te halen.  Met het aldus op zee te besparen belastinggeld kunnen we meer en sneller extra windmolens op zee zetten en zo de energietransitie versnellen. De overheid heeft dus vanaf nu geen  reden meer om haar  bevolking grote windmolens op te dringen. Dit is voor Nederland revolutionair goed nieuws.

Welke verandering is nodig?

Stop met het bijplaatsen van windmolens op land en investeer meer in het op grote schaal opwekken van goedkopere windenergie op zee.

Bouw extra windmolenparken op zee en gebruik daarvoor ook de 7 miljard Euro die door de prijsdaling van windenergie op zee vrijvalt. Versnel zo het verduurzamen van Nederland.

Stop met de kleinschaligheid die de gemeente en provincie Groningen helaas nog voor ogen heeft. Kleinschaligheid is in ons volle land overal een onoplosbaar probleem en maakt de windenergie op land duur. Op zee kan volop van het financieel voordeel van  grootschaligheid worden geprofiteerd.

Zo’n ommezwaai in beleid is jammer voor wie nog aan nieuwe windmolenplannen op land dacht te gaan verdienen. Maar wind op zee levert anderen weer meer werk op, werk met veel meer nut.

Kan de politiek het tempo wel bijbenen?

De windenergiemarkt is in 2016, veel eerder dan iedereen had verwacht, compleet veranderd De noodzaak van molens op land bestaat niet meer Bevolking blij, vogels blij, landschap kan gaaf blijven… Niets staat deze luxe verbetering in de weg. Luisteren en reageren politici? Dringt het door tot bestuurlijk Groningen, tot Den Haag en tot bestuursrechters? Te vrezen valt dat de voorvechters van het moeizaam bereikte energieakkoord ook het meest angstvallig vast blijven houden aan de afspraak nog ±1000 megagrote windmolens op land bij te plaatsen voor 2020. Het zo moeizaam bevochten beleid, kan wel eens onaantastbaar,‘heilig’ blijken.

Minister Kamp zei afgelopen 3 februari nog iedere verandering op land voor 2023 te vrezen[xv]. Kennelijk vreest hij nog niet de vele miljarden belastinggeld die op land verkwist gaan worden als het roer niet snel omgegooid word en ook niet alle onnodige aanvaringen met de bevolking,

En wat nu te doen met alle nog lopende onzalige conflicten over nieuwe windmolens op land bij bijvoorbeeld Delfzijl, langs de N33 in Oost Groningen, in Drenthe, bij Staphorst, Zaltbommel, Zoetermeer, etc.? In iedere provincie is er  strijd. Zuur, maar achteraf gezien dus misschien onnodig. En juist dat, zal politici angstig maken te erkennen dat de economische realiteit zo drastisch is veranderd. In plaats van bang te zijn voor een precedent wanneer ergens de bevolking succes zou krijgen met haar verzet tegen molens op land, zouden politici er ook een mooie uitdaging in kunnen zien om met het vrijvallende geld nieuwe extra parken op zee te bouwen, dus de energietransitie juist te versnellen. Zo kan met minder geld eerder de doelstelling worden behaald en kunnen we Nederland gaaf te houden.

Het goede nieuws is stil gehouden. Je hoort geen politicus pleiten voor het aanpassen van het beleid. Energiewoordvoerders blijken slecht op de hoogte en te druk met de verkiezingscampagne.

Dorkwerd vindt die stilte en de angst van politici raar en verontrustend. Daarom komt men nu in actie in de hoop dat alle geld voor windenergie voortaan geïnvesteerd wordt op onze o zo grote Nederlandse zee. Het Rijk heeft de geschikte plaatsen al gereserveerd.

Petitie

Het politieke roer zal omgaan zodra genoeg mensen zich laten horen. Daarom vraagt Dorkwerd nu  iedereen om de petitie te tekenen op internet, “Er komt niets boven Groningen”.

Als het roer in Groningen om gaat, zal de rest van Nederland immers zeker volgen.

We vragen aan stad en provincie Groningen (en aan ‘Politiek Den Haag’) het roer om te gooien en dat houdt in:

1                 Laat uw plannen varen voor windmolens op land groter dan de Martini en laat zo uw bevolking met rust en houdt Groningen gaaf.

2                 De provincie Groningen staat tot nu toe geen verspreide kleinschalige windmolenparken toe. Dat beleid is alom geprezen. Kiep dit beleid niet over boord.

3                 Stop  met het besteden van geld en menskracht aan molen plannen in stad en op land. Verspil ons belastinggeld niet langer aan het “creëren van draagvlak” of aan het uitoefenen van bestuursdwang en het voeren van procedures voor rechtbanken.

4                 Investeer, liefst gezamenlijk met burgers, bedrijven, pensioenfondsen, etc.  die dat kunnen en willen in nieuwe extra windparken ver weg op zee met veel meer vermogen dan de 850MW die Groningen nog voor 2020 extra op land wil realiseren (en de 3000MW voor heel Nederland). Bestuurlijk Groningen en ‘Den Haag’ zou het haar burgers makkelijker en aantrekkelijker kunnen maken een deel van hun spaargeld te investeren in windmolens op zee. Een tip voor een nieuw kabinet?

Onderschrijft u dit, dan zijn de doelstellingen voor de verduurzaming ruim en veel sneller te halen dan met het organiseren van ruzies met de eigen bevolking op land.

                                                                 xxxxxxxxxxxxxx

Voetnoten en linkjes naar informatie bronnen:


[i] Zie brochure gemeente Groningen over ‘windkracht’ Daarin wordt verwezen naar het nationale beleid. Daarover publiceert de Rijksoverheid op haar website: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/duurzame-energie/inhoud/windenergie-op-zee Zie voor al ook de grafiek met de verhouding windenergie op land en op zee. Meer in het bijzonder over het energieakkoord blz 68-73: http://www.energieakkoordser.nl/energieakkoord.aspx

[ii] Maten en aantallen zijn in dit verhaal gebaseerd op de windmolen (van Siemens) Enercon E-126 7.5MW. Dat is vandaag de meest efficiënte windmolen op land en de meest waarschijnlijke keuze bij realisatie van de wens van de Gemeente Groningen. Investeerders diede gemeente Groningen voor ogen heeft zullen immers niet snel hun geld investeren waar ze een onnodig laag rendement mee krijgen. Deze informatie kregen we desgevraagd van de deskundige die  de gemeente Groningen voor dit project inhuurde . Hoeveel vermogen je een molen kan toerekenen is uiteraard afhankelijk waar de molen wordt geplaatst – hoeveel wind daar gemiddeld zal zijn. Vooraf is dat altijd een inschatting. De praktijk van de vele jaren daarna zal vervolgens uitwijzen hoe ver men er naast zat.  Wij hebben gerekend met een vermogen van 6MW. NB een compleet andere maatvoering en efficiency dan de ± 2 MW molens (5o- tot 80m hoog)  die we nu kennen uit bv de Flevopolders
Onderstaand informatie (bron:  http://www.windpowermonthly.com/10-biggest-turbines ) over deze mega grote windmolen:
Developed from a 6MW machine unveiled in 2007, Enercon's E-126 is the only onshore turbine to qualify for this list. The size and cost of this direct-drive design have limited its take-up, but a total of 87 6MW and 7.5MW machines are now operational, including 38 E126s are being installed at the Noordoostpolder site in the Netherlands.
The pre-fabricated modular tower consists of 35 tapering concrete rings and one steel yaw-bearing connector, with a diameter of 14.5 metres at the ground narrowing to 4.1 metres at the top. It gives the turbine a hub height of 135 metres and a tip height of 198.5 metres.
The segmented steel-composite blades are modest in length for a rotor diameter of 127 metres.
There were plans to install the E-112 predecessor offshore, but Enercon chose to steer clear of the offshore sector, while the development of segmented blades for the E-126 eased onshore transport and installation logistics.

Power rating 7.58MW                                 Rotor diameter 127m

Drivetrain Direct-drive                                 IEC Class IA

 

 

[iii] Boeing 747 lengte 70,6 dus 56,4 m korter dan de dimeter van de draaicirkel doorsnede (127m)

2πr² de oppervlakte van de draaicirkel = 2*3,24*(63,5)²=25322,53m²  dat is 3,55 x de oppervlakte van

een voetbalveld (er zijn veel verschillende maten voor voetbalvelden. Hier gekozen voor Europacup maten zoals bv het veld van FC Groningen) = 105*68m = 7140m²

[v]  zie b.v.: http://www.rvo.nl/onderwerpen/duurzaam-ondernemen/duurzame-energie-opwekken/windenergie-op-land/wetten-en-regels/crisis-en-herstelwet
Indien de gemeente weigert om ten behoeve van het windinitiatief het bestemmingsplan vast te stellen of te wijzigen, kan de initiatiefnemer een beroep doen op de provincie. Provinciale Staten zijn bevoegd om op verzoek van een initiatiefnemer gronden aan te wijzen voor windmolens en daarvoor een inpassingsplan te maken. Dit kan gaan om de gronden waarvan de gemeente de wijziging van een bestemmingsplan heeft afgewezen, maar ook om andere gronden. Er mag dus worden uitgeweken naar een alternatieve locatie.
etc etc

[vi]  zie b.v.: http://www.rvo.nl/subsidies-regelingen/bureau-energieprojecten/rijksco%C3%B6rdinatieregeling
De rijksoverheid kan bij projecten van nationaal belang de besluitvorming coördineren. Projecten op het gebied van energie-infrastructuur die van nationaal belang zijn, worden gecoördineerd door de minister van Economische Zaken (EZ)…..In de rijkscoördinatieregeling worden de verschillende besluiten (vergunningen en ontheffingen) die voor een project nodig zijn tegelijkertijd en in onderling overleg genomen. Het gaat naast vergunningen en ontheffingen vaak ook om een inpassingsplan van het Rijk. Dit is een ruimtelijk besluit van het Rijk, vergelijkbaar met een bestemmingsplan. … Alle besluiten voor een project worden in principe tegelijkertijd in ontwerp ter inzage gelegd. Op dat moment kan iedereen daarop een zienswijze geven. De overheden nemen daarna de definitieve besluiten ook weer tegelijkertijd, … Als een burger of organisatie die belanghebbend is bij het besluit het niet eens is met een of meer van de besluiten, kan hij beroep instellen bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Er is dus geen bezwaarfase. ….Het Rijk neemt bij een project dat onder de rijkscoördinatieregeling valt zelf het ruimtelijke besluit. ….. De coördinerende minister bepaalt, .., wanneer alle ontwerp-besluiten en definitieve besluiten genomen worden. Ook verzorgt deze minister de kennisgeving en terinzagelegging van de (ontwerp-)besluiten. Alle logistieke taken van de coördinerende minister worden door Bureau Energieprojecten uitgevoerd: coördinatie met de betrokken partijen, kennisgeving en ter inzagelegging, ontvangen van inspraak, etcetera. Als een uitvoeringsbesluit op problemen stuit, heeft de coördinerende minister de mogelijkheid om, in overleg met de minister tot wiens vakgebied het besluit gehoort, dit besluit zelf te nemen.

[vii]  zie voor uitleg bv : de factsheet blz 5: http://www.energieakkoordser.nl/~/media/files/energieakkoord/nieuwsberichten/2016/wind-op-zee.ashx  ,
http://www.popsci.com/technology/article/2010-03/next-gen-wind-turbine ,    http://www.ewtdirectwind.com/technology/direct-drive-technology.html. Minder informatief maar wel bekend en op het FD gebaseerd: http://www.fluxenergie.nl/waarom-is-offshore-windpark-dong-zoveel-goedkoper/ 
Ook voor de komende jaren wordt de technische innovatie nog belangrijker gevonden dan kostendaling door verdere opschaling in de offshore windenergie ; Zie b.v.: informatie van The International Renewable Energy Agency (IRENA) ( an intergovernmental organisation that supports countries in their transition to a sustainable energy future)  http://www.irena.org/DocumentDownloads/Publications/IRENA_Power_to_Change_2016.pdf  blz 17:  “…. The largest opportunity lies in the construction and installation process, which could account for over 60% of the total installed cost reduction potential out to 2025. Also making a contribution are incremental cost reductions for turbine rotors and nacelles, as well as towers….”
Een meer global verhal ovr de windmolen markt is bv te lezen in de Guardian : https://www.theguardian.com/environment/2016/oct/20/europes-offshore-wind-industry-booming-as-costs-fall

[viii] zie: https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2016/12/12/nederlandse-consortium-bouwt-tweede-windpark-borssele-nog-goedkoper en natuurlijk de brief van de Minister Kamp aan de Tweede Kamer getiteld: “Uitslag tender windenergie op zee voor eerste twee kavels van windenergiegebied Borssele” en

Zie b.v. NRC 13-12-2016 artikel “Nog even en er hoeft geen subsidie meer bij”
https://www.nrc.nl/nieuws/2016/12/13/nog-even-en-er-hoeft-geen-subsidie-meer-bij-5777439-a1536442

[x] Algemeen Dagblad 11-2-2017 : in artikel “Hogere prijs energie is onnodig”: “De twee windparken op zee die het kabinet vorig jaar aanbesteedde vergen 7 miljard euro minder subsidie dan eerder werd ingeschat.”

[xii]Zie structuurvisie  Windenergie op land maart 2014 uitgave van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu en Ministerie van Economische Zaken. Blz. 30   “Windenergie op land zal zeer waarschijnlijk goedkoper blijven dan wind op zee.” vindplaats: http://www.platformparticipatie.nl/Images/Structuurvisie%20Windenergie%20op%20Land_tcm318-352454.pdf

[xiv] Het Rijk subsidieert windenergie via de regeling “Stimulering Duurzame Energieproductie (SDE+)

[xv] Zie interview van Minister Kamp in Trouw 3-2-2017 door Frank Straver en Bart Zuidervaart: https://beta.trouw.nl/groen/henk-kamp-molens-draaien-straks-alleen-op-wind-zonder-die-subsidie-~a595100e/

                                                             xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

colofon